فرمت :WORD تعداد صفحه :114
آموزش اسمبلی
برای یاد گرفتن اسمبلی باید با مبناهای عدد نویسی ، ساختمان داخلی کامپیوتر
و برنامه نویسی آشنا باشیم .
ما برنامه هایمان را مستقیما با اسمبلر Macro Assembler خواهیم نوشت و گاها از Debug
استفاده خواهیم کرد . بعلاوه چون برنامه های حجیم نخواهیم نوشت قالب اکثر
رنامه های ما COM. خواهد بود .
برای شروع ابتدا نگاهی به حافظه میکنیم :
حافظه و آدرس دهی
هر کامپیوتر مبتنی بر 8086 دارای حداقل 640 کیلوبایت حافظه است . این 640
کیلوبایت به قطعات 64 کیلوبایتی تقسیم شده و ما این قطعات را "قطعه " یا Segment
مینامیم . هر سگمنت هم به خانه های تک بایتی دیگری تقسیم شده است .
برای بدست آوردن مقدار یک بایت مشخص از حافظه ما باید عد مربوط به سگمنت و
همچنین شماره آن بایت در سگمنت ( که آفست Offset نامیده میشود ) را بدانیم .
مثلا اگر مقدار مورد نظر در قطعه 0030h(h( یعنی عدد در مبنای 16 است ) و آفست 13C4h
باشد ما باید قطعه ای که شماره آن 0030h است را بیابیم و بعد در همان قطعه
مقدار باین شماره 13C4 را بخوانیم .
برای نمایش این حالت بین عدد سگمنت و آفست علامت (:) قرار میدهیم . یعنی
ابتدا عدد مربوط به قطعه را نوشته و سپس عدد آفست را می آوریم :
Segment:Offset
مثال : 4D2F:َ9000 **
همیشه در آدرس دهی ها از اعداد مبنای 16 استفاده میکنیم .
| | |
| CConvertional | 1 Segment=64K | | | | | Memory
| | | | | |
| | | |
| | | |
ثباتها Registers
رجیسترها مکان هائی از CPU هستند که برای نگهداری داده ها (DATA) و کنترل اجرای
برنامه بکار میروند . ما میتوانیم آنها را مقدار دهی کرده و یا بخوانیم و یا
باتغییر محتوای آنها CPU را مجبور به انجام یک پروسه (رویه یا Procedure) کنیم
دسته ای از رجیسترها که ما انها را "ثباتهای همه کاره یا همه منظوره " میخوانیم
و شامل AX/BX/CX/DX هستند ، برای انتقال مقادیر بین رجیستر ها و CPU بکار میروند.
این ثباتها را میتوانیم به هر نحوی تغییر دهیم و مقادیری را به آنهاارسال کنیم .
ثباتهای دیگری هم که نام میبریم کاربردهای خاص خودشان را دارند و برای مقدار دهی
آنها باید قواعد خاصی (که توضیح خواهیم داد) را بکار بریم .
میکند عدد که در این ثبات وجود دارد شماره یک قطعه است و CPU برای یافتن DS : مخفف Data Segment . محل نگهداری متغییرها و ثابتهای برنامه را مشخص
مقادیر لازم به آن قطعه مراجعه میکند . CS
: مخفف Code Segment است و آدرس قطعه ای که برنامه در آن قرار گرفته را
نشان میدهد . ES
: این یک ثبات کمکی است و معمولا در آدرس دهی ها شماره قطعه را نگهداری
میکند . DI
DataIndex:Dبا DS/ESا مرتبط است و عدد آفست را نگهداری میکند . IP
: این رجیستر معلوم میکند که برنامه در حال اجرائی که در CS قرار دارد از
کدام بایت قطقه (یعنی کدام آفست ) شروع میشود . به همین دلیل همیشه این دو
ثبات را با هم و بصورت CS:IP نشان میدهند.
و ...
تمام رجیسترهای فوق 16 بیتی (دوبایتی ) هستند و اعداد دوبایتی را نگهداری میکنند.
ثباتهای همه منظوره به دو نیم ثبات تک بایتی تقسیم میشوند . بایت بالائی ب
نماد H و بایت پائینی با نماد L نشان داده میشود . مثلا ثبات AX دارای دو نیم -
ثبات AH/AL است :
| AH - 8 Bit | AL -8 Bit |
تمرین :
برای دیدن رجیسترها در DOS، DEBUG، را اجرا کنید و فرمان R را صادر کنید :
D:MASM>DEBUG
-R
AX=0000 BX=0000 CX=0000 DX=0000 SP=FFEE BP=0000 SI=0000 DI=0000
DS=17AA ES=17AA SS=17AA CS=17AA IP=0100 NV UP EI PL NZ NA PO NC
17AA:0100 0F
بیایید یک برنامه بنویسیم
در این قسمت میخواهیم با استفاده از مطالبی که در بخشهای قبلی یاد گرفتیم
برنامه ای بنویسیم که کامل و قابل استفاده باشد . با این برنامه میتوانیم
فلاپی دیسکهای خودمان را با سرعت کپی کنیم ! امروز برنامه را به شکلی مینویسیم که
بتواند دیسکهای 1.44 را بوسیله درایو A کپی کند . بیشتر نیاز ما در کپی (تکثیر)
دیسکها هم به همین شکل هست . با اینحال در قسمت بعدی نگارش (Version) جدیدتری از
برنامه را مینویسیم و قابلیت تشخیص نوع دیسک و قابلیت مشخص کردن درایو را به آن
اضافه میکنیم .
بهترین کاری که میتوانیم بکنیم اینست که بتوانیم داده های خوانده شده از
دیسک را در حافظه EMS بنویسیم (در این نسخه روی هارددیسک مینویسیم ) . وقتی که
نحوه کار را حافظه گسترش یافته (Extended Memory) را هم یاد گرفتیم ، برنامه
خود را کامل کرده و از آن بعنوان اولین دستختمان در برنامه نویسی اسمبلی لذت
میبریم .
لیست برنامه در زیر قرار دارد و توضیحات برنامه را روی آن میبینیم
قبل از آن یاد آوری میکنم که هر دیسک HD َ1.44 دارای دو طرف و در هر طرف 80 شیار
(Track) بوده و هر شیار هم به 18 بخش بنام قطاع (Sector) تقسیم میشود . برنامه
ما باید محتوای تمام این قطاعها را خوانده و در فایلی روی دیسک سخت ذخیره کند.
سپس همین داده ها را از فایل خوانده و مجددا روی دیسک جدید بنویسد.
طول هر قطاع 512 بایت است EQU 512 SECTORSIZE
تعداد شیار ها 80 شیار (79- 0-) است EQU 79 MAXTRACK
هر دیسک دو طرف دارد EQU 2 NUMSIDES
تعداد سکتور در هر شیار 18 تا است EQU 118 SECTOR_PER_TRACK E
.MODEL SMALL
.CODE
ORG 100H
START:
JMP MAIN
بافر برای ذخیره (0)BUF DB SECTORSIZE*SECTOR_PER_TRACK DUP
داده ها . اندازه آن به اندازه بایتهای یک شیار است
معرف رویه فعلی دیسک SIDE D DB 0
معرف تراک جاری TRACK DDB 0
هندل (مشخصه ) فایل HANDLE DW 0
اسم فایل برای دخیره موقت داده ها FILENAME DB 'C:TTEMP.$$$'/0
MSG1 DB 'ENTER A DISK INTO DRIVE A :THEN PRESS A KEY'/13/10/'$'
MSG2 DB 'ENTER A NEW DISK INTO DRIVE A :THEN PRESS A KEY'/13/10/'$'
رویه ReadTrack داده های یک شیار را بطور کامل میخواند . برای خواندن یک شیار
کامل از Int 13h/Ah=02h استفاده کرده ایم . داده ها بعد از خوانده شدن در محلی
که با ES:BX مشخص میشود ذخیره میشوند . (به مرجع اینتراپیتها مراجعه کنید) قبلا
کار با این وقفه را توضیح داده ایم (برنامه Boots.asm را ببینید)
READTRACK PROC ;READ A TRACK
PUSH ES
MOV AX/DS
MOV ES/AX
LEA BX/BUF
MOV AH/2
MOV DL/0 ;DRIVE A:
MOV DH/SIDE
MOV CH/TRACK
MOV CL/1 ;THE 1st SECTOR
MOV AL/SECTOR_PER_TRACK
INT 13H
POP ES
RET
READTRACK ENDP
این رویه داده های موجود در BUF را خوانده و در یک شیار کامل که با متغیر Track
مشخص میشود مینویسد . برای اینکار از INT 13h/AH=03h استفاده شده است . آدرس
متغیر BUF را باید در ES:BX قرار بدهیم .
WRITETRACK PROC
LEA BX/BUF
PUSH ES
MOV AX/DS
MOV ES/AX