فرمت : WORD تعداد صفحه : 81
فهرست مطالب
عنوان |
صفحه |
فصل اول |
|
آشنایی با مکان کارآموزی |
2 |
فصل دوم |
|
صابون ها |
7 |
فرمولاسیون تولید انواع صابون |
9 |
فصل سوم |
|
مایع ظرفشویی |
26 |
مایع ظرفشویی چیست؟ |
27 |
طرز تهیه برخی از معرفهای شیمیایی در آزمایشگاه کنترل شوینده |
29 |
معرف اونیورسال |
30 |
محلول استاندارد آهن |
31 |
فرمولاسیون مایع ظرفشویی |
34 |
دانش فنی فرمولاسیون مایع ظرفشویی |
36 |
مواد فعال در سطح مصرفی |
38 |
پایداری کف |
40 |
مواد محافظ پوست |
41 |
مواد غلظت دهنده |
41 |
هیدروتروپها |
42 |
سازگاری زیست محیطی |
43 |
فصل چهارم |
|
شامپو، پاک کننده ای سوال برانگیز |
46 |
آشنایی با شامپو |
47 |
انواع شامپو از نظر کاربرد |
49 |
آلودگی در شامپوها |
51 |
PH شامپوها |
52 |
نتیجه |
53 |
ساخت اصولی شامپو |
53 |
کنترل کیفیت و آزمونهای فیزیک و شیمیایی شامپو |
57 |
فرمولاسیون تهیه شامپوها |
63 |
فصل پنجم |
|
مواد فعال کننده سطحی |
71 |
نگاهی به وضعیت تولید آلکیل بنزن خطی در ایران |
78 |
مقدمه |
78 |
بررسی بازار مصرف |
79 |
فرمت : WORD تعداد صفحه : 89
پتروشیمی اراک در یک نگاه
هدف:
ایجاد یک مجتمع پتروشیمی جهت تولید مواد پایه ای و میانی با استفاده از خوراک اصلی نفتا وتبدیل آنها به فراورده های نهایی پلیمری و شیمیایی.
سهامداران :
سرمایه نقدی شرکت : 600 میلیارد ریال
تاریخچه :
مجتمع پتروشیمی اراک جهت تولید مواد پایهای و میانی با استفاده از خوراک اصلی نفتا و تبدیل آنها به فراوردههای نهایی پلیمری و شیمیایی با سرمایه نقدی حدود 600 میلیارد ریال احداث گردید . سهامداران آن ، شرکت ملی صنایع پتروشیمی اراک و بانک ملی ایران که 49 % از سهام را در اختیار دارد میباشند.
در ظرفیت کامل تولیدات مجتمع بالغ بر 1108000 تن مواد پایهای ، میانی و نهایی میباشد که نیاز بخش وسیعی از صنایع داخلی را تامین و مازاد فرآوردهها به خارج از کشور صادر میگردد.
مجتمع پتروشیمی اراک در جوار پالایشگاه اراک در کیلومتر 22 جاده اراک – بروجرد و در زمینی به وسعت 738 هکتار قرار گرفته است .
این مجتمع یکی از طرحهای زیربنایی و مهم میباشد که در راستای سیاستهای کلی توسعه صنایع پتروشیمی و با هدف تامین نیاز داخلی کشور و صادرات فرآوردههای مازاد ایجاد گردیده است . این طرح در سال 1363 بتصویب رسید و پس از طی مراحل طراحی و نصب و ساختمان در سال 1372 فاز اول مجتمع در مدار تولید قرار گرفت .
در ادامه کار واحدهای دیگر مجتمع تکمیل گردید و هر ساله با راهاندازی سایر واحدها ، شرکت بسوی بهبود مستمر و تولید بیشتر و متنوعتر پیش میرود . در سال 1378 با بهرهبرداری از واحد اتانول آمین زنجیره تولیدات مجتمع تکمیل گردید .
از سال 1378 با تصویب هیئت مدیره و پس از بررسیهای دقیق عملکرد مجتمع ، شرکت در بازار بورس پذیرفته شد و واگذاری سهام آن آغاز گردید .
اهمیت تولیدات مجتمع :
از مشخصه های استثنایی مجتمع پتروشیمی اراک استفاده از داننش های فنی
وتکنولوژی و فرآیندهای پیشرفته میباشد . تولیدات مجتمع بسیار متنوع و عمدتا
گریدهای مختلف را شامل میشود. از لحاظ انتخاب خطوط تولید کمتر مجتمعی را
میتوان یافت که از مانند مجتمع پتروشیمی اراکترکیبی از تولیدات پلیمری و
شیمیایی ارزشمند و حتی شاخه خاصی از تولیدات تولیدات نظیر سموم علف کش ها
را یکجا داشته باشد. مجتمع پتروشبمی اراک از لحاظ تنوع , ارزش فرآورده ها و نقش حساس آن در تامین نیاز صنایع مهم کشور کم نظیر
می باشد.
خوراک مجتمع :
خوراک اصلی مجتمع نفتای سبک و سنگین است که از پالایشگاه اصفهان واراک
از طریق خطوط لوله تامین می شود . خوراک دیگر مجتمع گاز طبیعی است که از خط
لوله سراسری مجاور مجتمع اخذ می گردد . ضمنا حدود 6000 تن آمونیاک و حدود
153000 تن در سال اکسیژن در واحد جداسازی هوا در مجتمع تولید
می گردد.
نیروی انسانی :
کل نیروی انسانی شاغل در مجتمع بالغ بر 1847 نفر می باشد که حدود 1280 نفر فنی و 567 نفر ستادی میباشد . بر اساس سیاست کلی دولت جمهوری اسلامی ایران بخشی از کارها به بخش خصوصی واگذار گردید که در این راستا چندین شرکت شامل 1000 نفر نیرو در بخشهای خدماتی تعمیراتی وغیره در مجتمع فعالیت دارند.
مصارف تولیدات مجتمع :
مصارف تولیدات مجتمع بسیار متنوع ودارای طیف گسترده است . در بخش تولیدات شیمیایی کلیه فراورده ها شامل اکسید اتیلن / اتیلن گلایکلها – اسید استیک / وینیل استات – دو اتیل هگزانول و بوتانلها و اتانل آمینها به اضافه سموم علف کشها کاملا در کشور منحصر به فرد می باشد و نیاز صنایع
مهمی را در کشور تامین نموده و مازاد آنها به خارج صادر می شود .
در بخش پلیمری نیز فراورده های ارزشمند و استراتژیک انتخاب شده که بعنوان نمونه می توان گرید های مخصوص تولید سرنگ یک بار مصرف – کیسه سرم –بدنه باطری – گونی آرد – الیاف و همچنین ماده اولیه ساخت بشکه های بزرگ به روش دورانی و نیز گرید مخصوص تولید لوله های آب و فاضلاب و گاز و لاستیک P.B.R را می توان نام برد .
اولویت مصرف فرآورده های مجتمع برای تامین نیاز صنایع داخل کشور است . در ارتباط تولیدات مجتمع سهم بسزایی در تامین نیاز صنایع پایین دستی دارد به نحوی که نیاز بالغ بر 5000 واحد پایین دستی را تامین می کند.
مجتمع دارای 17 واحد فرآیندی و 6 واحد سرویسهای جانبی است .
واحدهای فرآیندی و ظرفیت تولید آنها بشرح ذیل است :
شرکت طراح |
شرکت صاحب لیسانس |
ظرفیت (تن در سال) |
نام واحد |
ردیف |
تی ـ پی ـ ال |
- |
247000 اتیلن |
الفین |
1 |
تی – پی – ال |
بی پی |
60000 پلیاتیلن سبک |
LLDPE |
2 |
اوده |
هوخست |
60000 |
پلیاتیلن سنگین |
3 |
تکنیمونت |
های مونت |
500000 |
پلیپروپیلن |
4 |
تی ـ پی ـ ال |
ای ـ اف ـ بی |
7000 |
بوتن –1 |
5 |
اوده |
هوخست |
30000 |
اسید استیک |
6 |
اوده |
هوخست |
30000 |
استات وینیل |
7 |
میتسویی |
نپئون زئون |
30000 |
تکفیک بوتادین |
8 |
میتسویی |
نپئون زئون |
25500 |
پلی بوتادین |
9 |
تی ـ پی ـ ال |
ای ـ اف ـ بی |
102000 |
بنزین هیدروژنه |
10 |
Scientific des. |
تکنی مونت |
110000 |
اکسید اتیلن |
11 |
Scientific des. |
تکنی مونت |
105000 |
اتیلن گلیکول |
12 |
ABAY |
KPT |
45000 |
دو اتیلن هگزانول |
13 |
نارگان |
Oxiteno |
30000 |
اتانول آمین |
14 |
ترانسپک |
ترانسپک |
1500 |
کلرو استیل کلراید |
15 |
رالیز |
رالیز |
2500 |
بوتاکلر |
16 |
رالیز |
رالیز |
500 |
آلاکلر |
17 |
- آب بدون املاح : ظرفیت 450 متر مکعب در ساعت .
- واحد تولید بخار توسط دیگهای بخار : 240 تن در ساعت با استفاده از گازهای خروجی .
- توربینها : 260 تن در ساعت در Fire Boiler .
- واحد نیروگاه : ظرفیت کل تولید 125 مگاوات .
- برجهای خنک کننده : شامل 6 برج .
- واحد هوای فشرده و هوای ابزار دقیق که 5 کمپرسور هر کدام 26000 نرمال مترمکعب در ساعت .
- واحد تفکیک نیتروژن و اکسیژن از هوا : اکسیژن 14500 نرمال مترمکعب و نیتروژن 6000 نرمال متر مکعب در ساعت .
- واحد تصفیه پسابهای صنعتی : 300 مترمکعب در ساعت .
دست آوردهای مجتمع :
حفظ محیط زیست :
فرمت : WORD تعداد صفحه :42
کامپیوتر :
وسیله ای است که جهت ورود اطلاعات (ورودی)که روی اطلاعات ورودی تغییر و تحول ایجاد کرده (پردازش) ونتیجه مطلوب را به ما پس می دهد(خروجی).
نکته: همه اختراعاتی که شده فقط به جسم انسان کمک کرده ولی با اختراع کامپیوتر به فکر انسان کمک شده.
اولویتی که کامپیوتر نسبت به انسان داراست عبارتند از:
1. کامپیوتر می تواند چند عمل به طور همزمان انجام دهد.
2. سرعت کارایی کامپیوتر نسبت به انسان بیشتر است.
3.کامپیوتر از حافظه بالا و دقت واطمینان بالائی برخوردارست.
نسلهای کامپیوتر :
1.نسل اول 2.نسل دوم 3.نسل سوم 4.نسل چهارم 5.نسل پنجم
نسل اول(1946-1959):
چرتکه : قدیمی ترین وسیله که یک پردازش برای ما انجام می دهد . چارز بابیچ پدر علم کامپیوتر که بنیان گذار شرکت IBMاست . از سال1946تا 1959 یعنی ابتدائی ترین کامپیوتر که در زمینه کامپیوتر از لامپ خلع استفاده کردند وارد بازار شد . که زبان کامپیوتر0 و1است.و جثهء آن 180متر مربع بوده و 150کیلو بایت انرژی مصرف می کرده ودمای خیلی زیادی هم تولید می شده و در داخلش از 18000لامپ استفاده می کردند مثل کامپیوتر IBM650
نسل دوم(1959-1964):
که در این نسل از ترانزیستور استفاده کردند که دیگر دمائی تولید نمی کردو جثه اش کوچک بود و از کامپیوتر های نسل دوم می توان IBM1401 نام برد
مدارهای مجتمع(IC):
از تعدادی ترانزیستور تشکیل شده که در داخل یک قطعه قرار دارندکه به آنمدارهامجتمع گویند .
نسل سوم (1964-1971) :
در این نسل از قطعه ای به نام مدارهای مجتمع(IC) استفاده کردند و در اواخر نسل دوم و ابتدای نسل سوم اولین زبان برنامه نویسی بوجود آمد و کامپیوتر را به مخابرات نیز وصل کردند و در این نسل از کامپیوترهای می توانIBM366(IC) نام برد .
نسل چهارم (1971-تاکنون):
از مدارات فوق فشرده استفاده کردند وMICROPROCESSOR را بوجود آوردند که تشکیل شده بود از دیود و ترانزیستور و …که اسم تجاری اش CPU است و در این نسل چون جثه کامپیوتر کوچک شد پس فراگیر شد .و از کامپیوتر های این نسل می توانPENTIUM را نام برد .
نسل پنجم:
در این نسل برای کامپیوتر از سلولی استفاده کردند تا با هوش شود.
نسل ششم :
در این نسل می خواهند کامپیوتر را شبیه سازی کنند تا به صورت یک انسان در آید که به صورت تحلیلی است .
انواع کامپیوترها:
1.کامپیوترهایXT :پردازنده های از نوع 8086-8088با باس 8بیت
باس 8بیتی : یعنی در آن واحد می تواند 8 عمل را انجام دهد .
2.کامپیوترهایAT :پردازنده های از نوع 8086به بالا
3.کامپیوتر هایATX:پردازنده های از نو ع PENTIUM که سرعت آنها از 75 تا 1400رفته و ادامه دارد و ATC ها جزء کامپیوترهای ATX هستند.
نکته : با استفاده از JUMPERها می توان تشخیص داد که چه CPUروی مادر برد سوار است.
MAIN BOARD:
همانطور که از اسمش پیداست مادر همه بردهاست و به این دلیل به آن مادر برد می گویند چون همه بردها بر روی آن سوار می شوند که جنس آن عایق است چون عایق انعطاف پذیری ندارد و اگر از جنسی استفاده می کردند که انعطاف پذیر بود باعث می شد مدارهای الکتریکی که روی مادربرد سوار هستند با یکدیگر اتصال پیدا کرده و بسوزند و معمولا از فایبر گلاس استفاده می کنند و رنگ آن هم به طور استاندارد سبز در نظر گرفته اند و روی مادربرد یک سری IC و خازن و حافظه های کنترلی و جامپرها وجود دارد.ودر CASE های که برای کامپیوترهای 486 به پایین استفاده می شد مادر برد در عرض قرار می گرفت ولی CASE هایی که برای کامپیوتر های 486 به بالا استفاده می شود در بلندا قرار می گیرند رابط بین MONITOR و MAIN BOARD کارت گرافیکی است .
اجزای اصلی مادر برد:
CPUیا پردازشگرومحل نصب آن
حافظه ومحل نصب آن
شکافهای گسترشی و انواع آن
گذرگا ها وانواع آن
کنترل کننده های دستگاهای جانبی
پردازنده(CPU):CENTRAL PROCESSING UNIT
1.واحد محاسبه و منطق ALU:ARITMATIC LOGIC UNIT
که کاهای جمع و تفریق کم و زیاد کردن را انجام می دهد.
2 .واحد کنترل(CU:CONTROL UNIT): کنترل ورودیها و خروجیها و حافظه ها را برعهده دارد ودر کل اطلاعاتی که وارد CPU می شود را کنترل می کند.
3. ثباتها(حافظه ثابت)(REGESTER): اطلاعاتی که برای پردازش وارد CPU می شود در این حافظه قرار می گیرد وپردازش روی آنها انجام می شود.
CPU:
مغز یا قلب کامپیوتر CPU است که کلیه پردازشها روی آن انجام می شودکه از ترانزیستور تشکیل شده . هرچه تعداد ترانزیستور دریکCPU زیاد باشد میتواند اطلات بیشتری را پردازش کند.
کارخانه های سازندهCPU :
1.INTEL 2.CELERON 3.AMD 4.SYREX
INTEL:
اولین پردازشگری که وارد بازار شد 4004 بود که در سال 1969توسط شرکت INTELوارد بازار شد .ولی هیچ موقع روی هیچ کامپیوتری نصب نشد ویک پردازنده 8 بیتی است.که فقط برروی ماشین حسابها نصب شد.
دومین پردازنده بنام 8086که به سفارش کارخانهIBM سازنده کامپیوتر وارد بازار شدودر سال1976 با سرعت (4.7-8-10)مگاهرتزی وارد بازار شد .(هرعمل در یک ثانیه را هرتز گویند)
فرمت : WORD تعداد صفحه :117
عنوان صفحه
فصل اول:تاریخچه
مقدمه.................................................................................................................................................2
تعریف شیر.........................................................................................................................................3
شیر غذای کامل.................................................................................................................................3
فصل دوم:شیر از تولید تا مصرف
ارزش تغذیه ای ترکیبات شیر............................................................................................................6
مقایسه ترکیبات اصلی شیر دام های مختلف.................................................................................16
ویژگی های شیر گاو.......................................................................................................................18
میکروب های شیر...........................................................................................................................20
بیماری های منتقله از راه شیر.........................................................................................................23
سرد کردن شیر................................................................................................................................25
انتقال شیر از دامداری به مراکز یا کارخانه......................................................................................26
نحوه دریافت شیرخام در کارخانه ها...............................................................................................27
روش های صنعتی سالم سازی شیر................................................................................................30
آشنایی با واژه های پاستوریزه،استریلیزه،هموژنیزه..........................................................................31
روش های پاستوریزاسیون شیر.......................................................................................................33
روش های استریلیزاسیون شیر........................................................................................................35
فراورده های شیری.........................................................................................................................36
ارزش غذایی شیر جوشیده...............................................................................................................42
فراوری شیر پاستوریزه.....................................................................................................................42
مراحل فراوری شیر پاستوریزه.........................................................................................................44
مقایسه ارزش غذایی شیرخام،پاستوریزه و استریلیزه.......................................................................50
انواع شیر طعم دار و رژیمی.............................................................................................................51
ماست...............................................................................................................................................57
دوغ..................................................................................................................................................64
کشک..............................................................................................................................................66
چگونگی انتخاب فراورده های سالم و بهداشتی از شیر..................................................................70
عوارض ناشی از کمبود مصرف شیر و فراورده های آن.................................................................72
عوارض ناشی از مصرف کم شیر در گشور ایران............................................................................73
مقایسه پروتئین شیر با سایر مواد پروتئینی حیوانی.........................................................................74
مقایسه مصرف سرانه شیر و فراورده های آن درایران وچندکشورجهان.........................................77
فصل سوم:آزمایشگاه دریافت شیرخام
مراحل دریافت شیر..........................................................................................................................80
آزمایش اندازه گیری اسیدیته شیر...................................................................................................80
آزمایش اندازه گیری دانسیته شیر...................................................................................................81
آزمایش اندازه گیری چربی در شیر.................................................................................................81
آزمایش دمای شیر...........................................................................................................................82
آزمایش تست الکل..........................................................................................................................82
منابع و مآخذ....................................................................................................................................83
فرمت : WORD تعداد صفحه :53
فهرست مطالب
مقدمه
بررسی آموخته ها و پیشنهادات
********************************************
فصل اول
تخریب
رعایت اصول ایمنی در تخریب
**********************************************
فصل دوم
تجهیز کارگاه
انبار کردن سیمان
پیاده کردن نقشه
پی کنی
کرسی چینی
نحوه کرسی چینی یا ساخت پی سنگی
**********************************************
فصل سوم
قالب بندی
انواع قالب از لحاظ جنس
قالب چوبی
**********************************************
فصل چهارم
آرماتوربندی
هدف از بکار بردن فولاد در قطعات بتنی
بستن میلگردها به همدیگر
نحوه خم کردن میلگردها
برش میلگردها
آچار خم کن یا آچار F
نحوه ساخت شناژهای افقی وعمودی
قالب بندی شناژهای افقی و عمودی
فاصله نگهدار یا لقمه
قلاب انتهای میلگرد و اندازه استاندارد آن
**********************************************
فصل پنجم
بتن سازی
حمل بتن
نسبت های اختلاط
بتن ریزی
بتن ریزی در هوای گرم
بعضی از مسائلی که ممکن است در بتن تازه بوجود اید
مشخصات نا مطلوب بتن اب انداخته
تراکم بتن
نگه داری از بتن
هم سطح کردن کف اتاقها با شناژ افقی
دیوار چینی
قالب بندی شناژ های عمودی
نحوه پر کردن شنا ژهای عمودی
هم سطح کردن دیوار
قالب بندی سقف
حمل ونقل وانبار کردن تیرچه ها
بلوک
میلگرد های ممان منفی
میلگردهای حرارتی
کلاف عرضی
قلاب اتصال
بتون ریزی سقف
فرمت : WORD تعداد صفحه :32
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ...................................... 3
اجرای شبکه پی............................... 5
بتن ریزی پی................................. 16
اجرای سقف.................................... 18
اجرای پله.................................... 28
مقدمه
پیشرفت سریع جوامع ونیازهای روز افزون آنها به انجام طرح های مختلف عمرانی از یک طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف دیگر، ایجاب مینماید تا با یک برنامه ریزی صحیح و همه جانبه و نیز استفاده بهینه از ابزار و امکانات موجود در جامعه ، گامی بلند در جهت ترقی و تعالی جامعه برداشته شود.
فعالیت یک مهندس عمران در هر یک ازاین قسمت ها علاوه بر تسلط در زمینه تئوری ، نیازمند تجربیات عینی و عملی است . یکی از فرصت هایی که می تواند در انتقال این تجربیات به شخص مفید باشد ، واحد کارآموزی است . اگرچه که آشنایی و شناخت تمامی مسایل و نکات عملی مستلزم سال ها تلاش و حضور در پروژه های مختلف عمرانی است ، لیکن فرصت کوتاه کارآموزی هم می تواند شخص را در رسیدن به این هدف یاری کند .
شروع کارآموزی مقارن پایان دیوارچینی پی و پایان آن هم زمان با اجرای ستون طبقه دوم بوده است . نوع پی ساختمان نواری دو طرفه ( شبکه ای ) و سیستم سقف آن تیرچه بلوک است .
گزارش کارآموزی پیش رو اگرچه حاوی تمامی نکات اجرایی انجام شده نیست ، لیکن مهمترین نکات را در بر دارد.همچنین قسمت هایی از نقشه های معماری و سازه ای که در طول دوره مورد استفاده قرار گرفته است در پیوست آمده است.
فصل اول:کلیات
۱-۱ مقدمه ۲
۱-۲ مفهوم آلودگی ۴
فصل دوم: آلودگی هوا
۲-۱ آلودگی هوا ۶
۲-۲ فلزات سنگین ۷
۲-۲-۱ اثر سرب بر رفتار کودکان ۸
۲-۲-۲ اثر سرب دربروزرفتارهای ضد اجتماعی پسران ۱۱
۲-۳ تاثیر دود سیگاردرسلامت رفتاروروان ۱۳
۲-۳-۱ رایطه ی سیگار کشیدن مادرباردارومشکلات رفتاری کودکان ا۱۵
۲-۴ پلی کلرید بی فنیل ۱۹
۲-۵ تاثیر سرب و پلی کلرید بی فنیل بررفتار رت ها ۲۲
۲-۶ تاثیر آلودگی سموم بر رفتار ۲۳
۲-۶-۱ تاثیرات عصبی – رفتاری متیل مرکوری بر نوزادان و حیوانات ۲۸
۲-۷ تاثیر گاز خردل بر جانبازان شیمیایی جنگ تحمیلی ۳۰
۲-۸ تاثیر آلودگی هوا بر رفتار حشرات انگل گیاهی ۳۳
۲-۹ عوامل مختلف اکولوژیکی متاثراز آلودگی هوا و تاثیرآن برانسان ۳۴
فصل سوم: آلودگی صوتی
۳-۱ آلودگی صوتی ۳۶
۳-۲ تاثیرات روانی و رفتاری آلودگی صوتی ۳۹
۳-۳ سرو صدای محیط کار ۴۱
۳-۴ تاثیر سروصدای بخش NICU بر نوزادان ۴۳
۳-۵ تاثیر صداهای زیر آب بر پستانداران دریایی ۴۵
۳-۵-۱ آلودگی صوتی آب ورفتار خودکشی دلفین ها ۴۸
فصل چهارم: آلودگی آب
۴-۱ آلودگی آب ۵۱
۴-۲ تاثیر حلال های شیمیایی در سلامت رفتار ۵۲
۴-۲-۱ اثر رفتاری استات سرب در سیاه ماهی قنات ۵۴
۴-۲-۲ تاثیر رفتاری مس بر موجودات آبزی ۵۵
فصل پنجم: آلودگی نوری
۵-۱ آلودگی نوری ۵۸
۵-۲ اثر بر انسان ۶۰
۵-۳ اثر برحیوانات ۶۰
۵-۴ اثر بر گیاهان ۶۱
نتیجه گیری ۶۲
درفصل اول مقدمه ای جهت آشنایی با اهداف این تحقیق آورده شده، وسپس مفهوم آلودگی بیان گردیده است.
درفصل دوم، آلودگی هوا وبرخی آلاینده های موجود درهوای آلوده، ازنظرتاثیرشان برسلامت رفتارو روان مورد بررسی قرارمی گیرد.
ابتدا فلزات سنگین، که یکی ازمهم ترین آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند، معرفی شده و سپس به بررسی تاثیرات سرب به عنوان یکی ازفراوانترین وسمی ترین فلزات سنگین برروی رفتار کودکان وهمچنین رفتارهای ضد اجتماعی پسران جوان بررسی شده است. نتیجه این بررسی ها نشان می دهد که درکودکانی که درمعرض تماس با سرب قرارمی گیرند، کاهش ضریب هوشی، ناتوانیهای گفتاری، کاهش حافظه کوتاه مدت، کاهش سرعت عکس العمل ها، بیش فعالی، تحریک پذیری زیاد و سایررفتارهای منفی را می توان مشاهده کرد. همچنین براساس این تحقیقات، رفتارهای ضد اجتماعی در پسرانی که نسبت به پسران دیگر بیشتر درتماس با این آلاینده بودند، افزایش بیشتری را نشان می دهد.
ازآنجا که مواد موجود درسیگارمی توانند باعث آلودگی هوا شده وازاین جهت سلامت جسم و روان را تهدید می کنند، بحثی درمورداثرات سیگارکشیدن مادران دردوران بارداری برروی سلامت رفتارهای کودکان آنها بیان شده است، که نشان می دهد کودکانی که مادران آنها دردوران بارداری مصرف زیاد سیگارداشته اند،کودکانشان دچاراختلالات رفتاری بیشتروتمایلشان برای ارتکاب اعمال مجرمانه وضد اجتماعی ، بیش ازسایرکودکان می باشد. البته این نتایج را نمی توان به تمام این کودکان تعمیم داد.
پلی کلرید بی فنیل (PCB ) یکی دیگر ازآلاینده های زیست محیطی محسوب می شود که نقش آن در رفتارکودکان وهمچنین تاثیرات آن همراه با سرب بررفتار رت ها مورد توجه قرارگرفته است. نتایج نشان می دهد، کودکان آلوده شده با (PCB) دچارمشکلات حرکتی، گفتاری،اختلالات شخصیتی، ونیز کاهش حافظه خواهند بود.علاوه براین بررسی این ماده به همراه سرب برروی رتها و نوزادان نارس نشان می دهد، تاثیرات این دوماده بربدن بسیارمشابه هم بوده واحتمال می رود، مواد موجود دراین دو ترکیب از طریق فرایندهای مشابهی تاثیرات خود را اعمال می کنند.
یکی از آلاینده های دوران جنگ تحمیلی، گازخردل بود که با گذشت زمان نسبتا طولانی ازآن دوران همچنان تاثیرات مخرب آن بر جانبازان شیمیایی باقی مانده است، که در این فصل مختصری درمورد این تاثیرات ازجنبه روانی ورفتاری صحبت شده است. با انجام آزمایشاتی که برروی جانبازان جنگ تحمیلی صورت گرفته است، مشخص شده است که آن دسته ازجانبازان که با گازهای سمی که به طور عمده گازخردل می باشد مسموم شده اند، نسبت به دیگرجانبازان دچاراختلالات روانی و رفتاری مانند اختلالات اضطرابی،افسردگی و کاهش کیفیت بیشتری درزندگی روزمره خود می باشند.
بعد ازبحث آلاینده ها به بحث درباره سموم پرداخته شده است ومتیل مرکوری(MeHg) به عنوان یکی ازاین سموم معرفی و تاثیرات عصبی- رفتاری آن برنوزادان و حیوانات گفته خواهد شد. مطالعات بر روی اثراین ماده برانسان وحیوان نشان می دهد، متیل مرکوری به عنوان یکی ازخطرناکترین آلاینده های موجود در محیط زیست می تواند سبب بروزمشکلات حسی – رفتاری وعقب ماندگیهای ذهنی در کودکان شود. ازاثرات دیگر آن می توان کاهش وزن زمان تولد را نام برد.
درپایان این فصل، تاثیرات آلودگی هوا برحشرات انگل گیاهی مورد بررسی قرارگرفته است.حشرات انگل گیاهی برای گیاهان آفت به عنوان یک کنترل کننده بیولوژیکی حائزاهمیت می باشند، اما آلاینده های موجود درهوا به خصوص اوزون باعث کاهش رفتارهای انگلی دراین حشرات شده، و در نهایت باعث کاهش مبارزه طبیعی با گیاهان آفت خواهد شد.
درفصل سوم به بررسی آلودگی صوتی، به عنوان یکی ازشایعترین آلودگیهای زیست محیطی خواهیم پرداخت. بعدازتعریف آلودگی صوتی ، آلودگی صوتی محل کار وتاثیر آن برکارکنان این مکانها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. افرادی که درمکان های پرسروصدا مانند برخی ازکارخانجات مشغول به کارمی باشند، با خطر کاهش شنوایی غیر قابل جبران روبرو خواهند بود. علاوه براین بسیاری ازاین افراد دربرخوردهای روزمره خود با دیگران دچارمشکل می باشند. درواقع آلودگی صوتی با تاثیر بر روان وکاهش سلامت روانی، سلامت رفتاری این افراد را نیزدچاراشکال می کند.
یکی ازمکان های حساس به سروصدا بخش مراقبت های ویژه نوزادان می باشد،بنابراین دراین فصل سعی شده است تاثیرات آلودگی صوتی دراین بخش، برروی نوزادان مورد ازریابی قرارگیرد. باتوجه توجه به این نکته که شنوایی انسان در بدو تولد کامل است، نوزادان قادرخواهند بود صداهای اطراف خود را شنیده ونسبت به آن واکنش نشان دهند. بنابراین هرگونه آلودگی صوتی دراین بخش،می توانند باعث ایجاد تنش درنوزادان شود.
اثرات مخرب آلودگی صوتی تنها شامل انسان ها نمی شود، بلکه حیوانات و دیگرموجودات نیزازاین تاثیرات درامان نیستند. بنابراین تاثیرصداهای زیرآب بررفتار پستانداران دریایی وبه عنوان نمونه بر رفتاردلفین ها مورد بررسی قرارگرفته است. موجودات زیرآب ها می توانند امواج صوتی که به عمق آب می روند را دریافت کنند. بسیاری ازاین صداها برای این موجودات آزاردهنده بوده و باعث بروز واکنشهای متفاوتی درآن ها خواهد شد. یکی ازپستانداران آبزی دلفین ها می باشند که با آزمایشاتی که در رابطه با رفتار خودکشی آنها صورت گرفته است، مشخص شده که عامل اصلی این رفتار، آلودگی صوتی موجود درآبها می باشد.
درفصل چهارم، آلودگی آب ها وآلاینده هایی که موجب آلودگی آب می شوند، مورد بررسی قرارگرفته است.
با صنعتی شدن شهرها و گسترش کارخانجات این تهدید بیشترشده است. حلال های شیمیایی که توسط انسان ساخته می شوند، درصورت ورود به آبها باعث آلودگی آن ها خواهند شد، بنابراین دراین فصل به بررسی تاثیر این مواد بررفتارپرداخته شده است.
سپس تاثیرات استات سرب برسیاه ماهی قنات وتاثیرات مس برموجودات آبزی، به عنوان دومورد از آلاینده های آب بیان شده است. تاثیر استات سرب برسیاه ماهی قتات نشان داد که غلظت مشخصی ازاین ماده باعث رفتارهای غیرنرمال مانند چرخشهای سریع وبی تابی دراین موجود خواهد شد.
درمورد آلودگی آب با مس و بررسی دو رفتارشناگری ونورگرایی درگونه پلانکتونی به نام Nauplii Barnacl این نتیجه به دست آمد که غلظت مس بیش ازحد مجازبراین دو رفتاراثرات منفی و مخربی خواهد گذاشت.
درفصل پنجم آلودگی نوری مورد بررسی قرار گرفته است. این آلودگی نسبت به دیگر آلودگیها تقریبا ناشناخته مانده و به آن توجه کافی نشده است. در این فصل اثر این آلودگی برانسان، حیوانات وگیاهان بیان شده است.درمورد انسان این تاثیرات به صورت به هم خوردن ساعت بیولوژیک بدن و درنتیجه تغییرات مختلفی که درچرخه های خواب و بیداری و تنظیم حرارت بدن و… اتفاق می افتد خواهد بود
حیوانات براثراین آلودگی قوه جهت یابی خود را ازدست خواهند داد و در پیدا کردن مسیردچارمشکل خواهند شد وگاهی براثربرخورد با موانع احتمال کشته شدنشان وجود دارد.
درقرن اخیربا پیشرفت تکنولوژی و توسعه ی فناوری، ساخت ابزارآلات گوناگونی که به ارتباط موثروسهل الوصول ترانسان ها و برطرف کردن بسیاری ازنیازهای آنان منجرگردیده ، ازیک طرف نوید زندگی راحت تررا داده است واز طرفی استفاده بیش ازاندازه ویا غیرصحیح ازاین ابزارآلات پیامدهای مخربی برای انسان ومحیط زیست او به همراه داشته است.
یک مثال روشن دراین زمینه ،رشدروزافزون وسایط نقلیه شهری است که ازطرفی باعث گردیده رفت وآمد انسانها درشهرهای بزرگ راحت ترگردد، وازطرفی بسیاری ازآلودگی ها، ازجمله آلودگی هوا و آلودگی صوتی وبه دنبال آن بسیاری ازناراحتی های جسمی وروحی راایجاد کرده است.لطمات روحی روانی وحتی جسمانی می تواند دررفتارهای انسان نیز تاثیر گذارباشد ونحوه ارتباط اورا با دیگران وبا محیط اطرافش تحت تاثیر قرار دهد.
البته نباید ازاین نکته غافل شد که اثرات منفی آلودگیها فقط گریبان انسان رانخواهد گرفت، بلکه میتواند روی تمام اکوسیستم های طبیعی که قطعا بی ارتباط با هم نخواهند بود، تاثیرات مخرب خود را اعمال کند. هیچکس نمی تواند این حقیقت راانکار کند که آلودگی آبها چه تاثیرات مخربی رابرزندگی آبزیان خواهد داشت وانسان هم که ازاین منابع استفاده می کند از تاثیرات مخرب آن درامان نخواهد ماند.
البته شاید به آن اندازه که به تحقیقات مختلف درزمینه تاثیرات جسمانی آلودگیها پرداخته شده در زمینه تاثیرات رفتاری آن کوتاهی شده باشد. چه بسا بسیاری ازافراد، نمی توانند بین دو پدیده آلودگی ورفتارارتباط برقرار کنند.
بنابراین دراین تحقیق سعی شده است که تا حدامکان به بررسی تاثیرات این آلودگی ها برروان ورفتار انسانها دیگرموجودات پرداخته شود .
البته لازم است قبل ازاینکه این ارتباط توسط تحقیقاتی که صورت گرفته است مشخص گردد، یک تعریف کلی ازآلودگی وانواع آن ارائه شود تا درک درست تری نسبت به این مسئله بدست آید.
لازم به توضیح است که جمع آوری اطلاعات،به اجبارازسایتهای مختلف که به ارتباط این دوپدیده مهم زیست محیطی و بهداشتی توجه کرده ، استفاده گردیده است.
آلودگی عبارت است ازهرگونه تغییردرویژگیهای اجزاء متشکل منابع و حیات موجودات زنده بطوری طوری که استفاده ی پیشین ازآنها ناممکن گردد (دبیری،۱۳۷۹ ).
آلودگی به وسیله ی فعالتیهای انسان ایجاد می شود و مستقیم یا غیرمستقیم منافع وحیات موجودات زنده را به مخاطره می اندازد. آلودگی، باعث آسیب به اکوسیستم های خشکی ، آبی، هوا وهمچنین عملکرد طبیعی آنها خواهد شد.آلاینده های زیستی بسیارگوناگون بوده وساخته دست بشرمی باشند که دراشکال مختلف وجود داشته ومی توانند برجنبه های مختلف زندگی تاثیرگذارباشند.درواقع انسان به دست خود موجبات نابودی خویش را فراهم می کند.
این آلاینده ها مستقیم یا غیر مستقیم بر سلامت وکیفیت زندگی انسان تاثیرگذارمی باشند وهمین طورکه گفته شد دراشکال مختلف وجود خواهند داشت.
آلودگی هوا
آلودگی صوتی
آلودگی آب
آلودگی نوری
آلودگی صنعتی
آلودگی خاک
سعی شده است چهار مورد نخست ازاین آلودگی ها تعریف وتاثیرآنها بر رفتارشرح داده شود.
هوا چیست؟ هوا مخلوطی ازگازهاست که هریک قشرنسبتا نازکی را دراطراف زمین به وجود آورده اند وبه کار برده می شوند می باشد(دبیری،۱۳۷۹ ).
اجزاء اصلی هوا: نیتروژن، اکسیژن، آرگون، دی اکسید کربن، نئون،هلیوم ،متان،گزنون، هیدروژن، کریپتون، آرنون ،نیتروس اکسید ،آمونیاک، دی اکسید نیتروژن، مونواکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد سولفید هیدروژن واجزاء فرعی می باشند(دبیری،۱۳۷۹ ).
هوای آلوده : اضافه شدن هرماده ای که تا حدی، خواص فیزیکی وشیمیایی هوا راتغییر می دهد، به این مواد آلاینده گفته می شود(دبیری،۱۳۷۹).
براین اساس هرنوع ماده ای که طبیعی یا مصنوعی بتواند ازهوا بدست آید، به عنوان آلوده کننده طبقه بندی می شود که ممکن است مایع ، جامد ، گاز،یا مخلوطی ازاین ها باشد.
انواع آلوده کننده ها: مونواکسید کربن، اکسیدهای نیتروژن،هیدروکربنها ،اکسیدهای سولفور(SOx) وذرات معلق (دبیری،۱۳۷۹).
منابع آلوده کننده : نقل وانتقالات ، احتراق ، فرایندهای صنعتی، زباله های جامد و مواد متفرقه (دبیری،۱۳۷۹).
فلزات سنگین ، سموم موجود درطبیعت و دود سیگار،ازجمله آلاینده های زیست محیطی می باشند که تاثیر آنها بررفتارانسان و سایرموجودات دراین جا بررسی خواهد گردید.
درجوامع صنعتی،گریزی ازمواد شیمیایی و فلزات سمی نیست.علاوه برخطرهای زیادی که این مواد درخانه وبیرون ازخانه دارد، بسیاری ازشغل ها مستلزم قرار گرفتن درمعرض این آلاینده ها می باشد
فلزات سنگین به صورت فلزی هیچ نقشی دربدن ندارند ومی توانند بسیارسمی باشند.
این فلزات ممکن است درمحیط رها شوند. درهوا ،آب آشامیدنی ،غذا و یا درتعداد معدودی ازتولیدات شیمیایی توسط انسان می توان آنها را یافت.
راههای متعددی برای ورود این فلزات به داخل بدن وجود دارد. این فلزات ازطریق تنفس یا همراه با غذا ویا جذب ازطریق پوست وارد بدن می شود،که اگربا سرعتی بیش ازسرعت مکانیسمهای سم زدایی بدن درداخل بافتها تجمع یابند، به مرورزمان اثرات سمیت خود را دربدن آشکار می کنند.
باید توجه داشت که برای ایجاد مسمومیت لزوما وجود غلظت های بسیاربالا الزامی نیست. همانطوری که فلزات سمی دربافت های بدن تجمع می یابند،بعدازمدتی به سطوح غلظتی سمی خود می رسند،این حالت زمانی به هشدار تبدیل می شود که بدانیم فلزات سنگین دربدن چه می کنند.
تحقیقاتی که روی اثرات فلزات سنگین انجام شده است، تاکید می کند که این مواد می توانند به صورت مستقیم با مختل کردن عوامل مغزی وعصبی،بررفتارتاثیربگذارند. درواقع تاثیرآنها برموادانتقال دهنده ( نورو ترانسمیتر) خواهدبود که عملشان انتقال پیام های سلولی بخشهای مختلف بدن وتغییردرعملکرد فرایندهای مختلف متابولیکی درداخل بدن خواهد بود.
یکی ازسیستم های مهمی که نقش بسیاری درکنترل رفتارها خواهد داشت، سیستم هورمونی غدد درون ریزبدن می باشد. فلزات سنگین با اثربراین سیستم وبا مختل کردن عملکرد آن، تغییردررفتاررا باعث می شود. درنهایت می توان فلزات سنگین را این گونه معرفی کرد : فلزات سنگین عناصرکم مقداری هستند که دانسیته آنها درنهایت ۵ برابرآب می باشد. بنابراین آنها عناصرپایداری هستند، به این معنی که بدن قادر نخواهد بود که آن ها را تجزیه کند.
ازجمله این عناصرمی توان سرب، جیوه ،آرسنیک ،کادمیوم و…. را نام برد .
موضوعی که امروزه توجه زیادی را به خود معطوف کرده است ، اثربالقوه تماس زیاد با سرب و اثربرسیستم عصبی- رفتاری کودکان می باشد. نتایج می دهد که تماس زیاد با این آلاینده ی محیط زیست موجب کاهش ضریب هوشی، کاهش درحافظه ی کوتاه مدت، ناتوانی های گفتار، کاهش مهارت های حرکتی ظریف وهمچنین کاهش سرعت عکس العمل ها وکاهش میزان هماهنگی چشم با دست خواهد شد.همچنین تحقیقات اپیدمیولوژیکی نیزبرای تعیین رابطه ی سطح سرب خون ورفتاردردوران کودکی ونوزادی صورت گرفته است.
مطالعات مختلفی که درآن ارتباط ضریب هوشی کودکان (IQ) و سرب موجود درمحیط بررسی شده صورت گرفته است. محققین سعی کرده اند که ارتباط بین درجه بندی کامل (IQ) درکودکان۵ ساله و وبزرگتربا سرب بدنشان را بررسی کنند.برای بررسی این رابطه، ۲۶تحقیق که به صورت اپیدمیولوژیکی صورت گرفته بود مورد بازبینی قرارگرفت ودرنهایت نتیجه ای که حاصل شداین بود که تماس با سرب باعث نقصان اندکی درضریب هوشی خواهد شد.
اما باید چند عامل تسهیل کننده ی دیگر مد نظر قرار بگیرد:
۱) آیا مطالعات انجام شده مشخص هستند؟
۲) آیا کنترل کافی روی عوامل گمراه کننده وجود داشته است؟
۳) آیا منحنی های انتخابی به کار گرفته شده ،قابل پیگیری می باشند؟
۴) آیا کودکان با ضریب هوشی پائین، رفتاری را پذیرفته اند که آنها را درتماس بیشتربا سرب قرار دهد.ارتباط بین سطح سرب خون واثرات آن بربروز تغییرات رفتاری درسطوح بسیارزیاد ۳۰ میلی گرم دسی لیتر گزارش شده است.
گرچه ارتباط دادن سطح پائین سرب با اثرات زیان بار برروی نمو هوشی- عصبی- رفتاری مشکلتر است.دراینجا به رابطه ای اشاره می شود به نام رابطه معلولی معکوس:
براساس بررسی های انجام شده، مشخص شده است که تماس کودکان با سرب منجربه کاهش ضریب هوشی،ایجاداختلال فعالیت زیاد بدون تمرکز(بیش فعالی) وسایررفتارهای منفی، مانند تحریک پذیری فعالیت شدید وحتی ضداجتماعی خواهد شد.
اغلب کودکانی که رفتارغیرمودبانه و فعالیت شدید دارند، هشدارهای پرهیزازخوراکی های بی ارزش آلوده به سرب واجتناب ازقرارگرفتن درمعرض هوای آلوده به سرب را فراموش می کنند.
درتائیداین فرضیه،محققان اخیرا گزارش کرده اند کودکانی که اختلالات رشد ونمودارند،تمایل به نشان دادن رفتارهای خاک خوری (اشتها به غذاهای نامناسب ویا موادغیرخوراکی)، که آن ها را درمعرض خطر تماس بامقداربیشتری ازسرب نسبت به کودکان سالم قرارمی دهد دارند.
ازآنجا که فرضیه ی معلولیت معکوس رانمی توان به صورت آینده نگربررسی کرد،بیشترتحقیقات در مسائل مربوط به ارتباط BLL (میزان سرب خون) وIQ ,ازروشهای آماری استفاده می کنندکه قطعا نمی توان از طریق آنها نتایج قطعی و قابل قبولی راجع به رابطه علت- معلولی به دست آورد.
کمبودهای تغذیه ای گمان می رود که برروی رشد تفکراثردارد، که خودمی تواند برروی مکانیسمهای جذب مکانیسمهای سرب تاثیرگذار باشد.
تحقیقات نشان می دهد،کسانی که ازمهارت های رفتاری وشناختی خوبی برخوردارمی باشند،مغزخود را ازاثرات سمی سرب بهترحفظ می کنند. بنا برهمین تحقیقات،اثرات مخرب سرب برمغزافرادی که دچاراختلالات رفتاری وشناختی ونیزدارای محدودیت هایی درخواندن می باشند، بیش ازدوبرابرونیم نسبت به افراد دیگراست،اما این تحقیقات بیان نمی کند کسانی که دارای مهارتهای رفتاری یا شناختی می باشندازابتلا به اثرات مخرب سرب محفوظ خواهند بود. به گفته محققان هرچه تواناییهای شناختی مثل خواندن که دردوران بزرگسالی درمعرض اثرات مخرب سرب قرارمی گیرد بیشترباشند ، اثرات حفاظت بخش بیشتری اثرات سرب خواهد داشت ، حتی اگراثرات منفی سرب برسیستم عصبی ازاثر آن بر مهارت های حرکتی اعمال شده باشد .
محققان درمورد تاثیرمهارت های خواندن درحفاظت مغزمی گویند : افرادی که دارای تعداد سیناپسهای قشری بیشتری درمغزخود می باشند،این عامل ظرفیت مغزی بیشتری رااعمال می کند وباعث خواهد شد که درصورت آسیب دیدن برخی ازمدارهای مغزی،این امکان وجود داشته باشد که مغزازمدارهای بیشتری جهت پردازش موثرکارها استفاده کند.
حقیقتا بسیاری ازتمایلات مجرمانه دردوران بزرگسالی، می تواند قبل ازتولد کودک شکل بگیرد.
با توجه به تحقیقات چهارساله ای که برروی پسران جوان درمورداثرات رفتاری سرب صورت گرفته وامروزه به صورت مقالاتی به چاپ رسیده است، این مسئله به خوبی نشان داده شده است.
این مطالعات برروی ۸۰۰ نفراز پسران مدارس پترزبورگ صورت گرفته ونشان داده است، آن دسته ازپسرانی که میزان سرب استخوانشان بالا بود،تمایلشان به ارتکاب اعمال مجرمانه وتخلفات شدیدبیش از پسرانی بود که سطح سرب استخوانشان پائین بود(برادی ،۱۹۹۶).
البته هیچ کدام ازاین پسران ازمیزان سربی که دربدنشان بود، دچارمسمومیت جسمانی نشده بودند.
همچنین دراین مطالعه رابطه مستقیمی بین میزان سرب دراستخوان پای کودکانی که رفتارآن ها توسط والدین یا مربیان گزارش شده بود، با میزان رفتارهای مجرمانه وغیرمودبانه آنها برقرار شد.
دکتر(Herbert Nidleeman ) روانشناس واستاد دانشگاه علوم پزشکی پترزبورگ،مطالعات دیگری برروی تاثیرات سرب انجام داده ومتوجه شده است که حتی با درنظرگرفتن عواملی که میزان احتمال رفتارهای مجرمانه وضداجتماعی راافزایش می دهد،ازجمله وضعیت اقتصادی، اجتماعی وخانوادگی، درآن دسته ازافرادی که دارای وضعیت نابسامانی ازاین جنبه بودند، آن هایی که میزان سرب بدنشان بالاتربود گرایشات بیشتری برای رفتارهای مجرمانه ازخود نشان می دادند (برادی ،۱۹۹۶).
یکی دیگرازمحققین وروانشناسان، مطالعه طولانی مدتی برروی رفتارهای ضداجتماعی کودکان انجام داد و نتیجه گرفت بسیاری ازرفتارهای ضداجتماعی کودکان وجرم های سنگینی که نوجوانان مرتکب می شوند، ازمواردی مثل مصرف الکل و تخلفات کوچک شروع می شود(برادی ،۱۹۹۶).
دکترNidleeman چنین بیان می کند:من نمیگویم سرب عامل اصلی ایجاد تخلفات اجتماعی است ولی به نظرمن یکی از مهم ترین عوامل تسهیل کننده این رفتارها می باشد وهمینطوربیان می کندکه سرب سم مهلکی برای مغز به حساب می آید که باعث جلوگیری ازانتقال ایمپالس های عصبی خواهد شد، و خود این عامل خطرانجام رفتارهای مجرمانه درکودکان را بالا خواهد برد (برادی ،۱۹۹۶).
البته مطالعات قبلی که دررابطه بااثرسرب صورت می گرفت،برهوش کودکان ومیزان رشدشان بیشتر تاکید می کرد ومیزان سرب خون را به عنوان یک شاخص دربدن درنظر می گرفت .
اما درطی تحقیقی که دکتر( (Blingerمحقق سرب شناسی که دربیمارستان کودکان شهربوستن فعالییت داشت انجام داد بیان کرد: برخلاف بسیاری ازتصورات گذشته، میزان سطح سرب استخوان نسبت به میزان سطح سرب خون می تواند شاخص بهتری محسوب شود، به عنوان مثال یک کودک درآزمایش اندازگیری سطح سرب بدنش می توانست دارای سطوح بالاترسرب دراستخوان خود باشد ولی دارای سطح سرب خون بالایی نباشد. ، و بیان می کند بسیاری از رفتارهای مجرمانه وتخلفات سهمگینی که درجامعه صورت می پذیرد،می تواند به دلیل آلودگیهای محیط زیست اطرافمان باشد وسرب به عنوان یکی ازخطرناک ترین آلاینده ها درنظر گرفته می شود (برادی ،۱۹۹۶).
درطی مطالعاتی که روی انواع فاکتورهای خانوادگی واجتماعی که ارتباط مستقیمی با این گونه رفتارها داشتند ، ازقبیل وضعیت اقتصادی وشرایط خانوادگی، مانند تعداد کودکان یا حضورپدرومادرهردو یا یکی از آنها درخانواده صورت گرفت، مشخص شدکه میزان سرب هم به همان اندازه حتی بیشتردربروزرفتارهای ضداجتماعی موثر خواهد بود(برادی ،۱۹۹۶).
تا به امروز ارتباط مستقیم میان سرب ورفتارهای ضد اجتماعی همچنان برقرار است.
درحدود۵۰ سال قبل K.Randy نورولوژیست کودکان بیمارستان بوستن،توانست ارتباط سم سرب در کودکان رابا مشکلات رفتاری ازقبیل حمله کردن به معلمان ودانش آموزان دیگربا چاقو پیدا کند.
درطی مطالعا ت دیگری که ۹۸۷پسرآفریقایی- آمریکایی وهمچنین دختران راازبدو تولد تا ۲۲سالگی بررسی می کرد،نشان داد سرب یکی ازعوامل مهم دربروزاعمال مجرمانه می باشد (برادی ،۱۹۹۶).
سیگار راه ورود به دنیای افسونگراعتیاد را فراهم می آورد . سیگاردربیشترمواقع می تواند زمینه را برای استعمال گونه های دیگرمواد مخدر،برای شخص استعمال کننده فراهم آورد.درواقع سیگارباعث خواهد شد که رفتارهای مقاومتی درفرد سیگاری کاهش یافته و فرد بدون هیچ مقاومتی میل و وسوسه خاصی به مصرف مواد مخدرو لذت جویی ازآن را در خود تقویت کند.
مطالعات پژوهشگران نشان میدهد،رابطه روشنی بین مصرف سیگارواعتیاد به مواد مخدروجود دارد اکثرکسانی که به یکی ازانواع موادمخدرآلودگی داشته باشند،به راحتی اعتراف می کنند دلیل گرفتاری آنها در گردابی به نام اعتیاد، به دلیل آشنایی اولیه ی آنها با سیگار بوده است.
نیکوتین و سیگار کشیدن : چندین هزار سال است که انسان ها توتون مصرف می کنند. مرمان بومی درآمریکای شمالی وجنوبی اولین کسانی بودند که گیاه توتون را پرورش دادند وبرگهای آن را به دلیل آثارروان گردان آن مصرف کردند.دراواسط قرن نوزدهم سیگار ساخته شد که دود بسیارملایمی داشت ومی توانستند آنرا فرودهند.گرچه سیگارساخته شد ولی درجوامع درمورد آن اختلاف نظروجود داشت. در جامعه ی ما کشیدن سیگار مجاز واز نظر اجتماعی قابل قبول است.
نکته تاسف انگیزاین است که درجوامعی که مصرف دارو راملامت می کنند، مصرف سیگارقابل قبول است وهر ساله یک صنعت ۳۰ میلیارد دلا ری را به خوداختصاص می دهد.
بااین حال آگاهی ازاین نکته با اهمیت است که تفاوت اصلی بین سیگار کشیدن وداروهایی مثل کوکائین والکل دراین است که مصرف کوکائین به میزان خیلی زیاد موجب تضعیف کارکرد ذهنی خواهد شد،
بااینکه نیکوتین داروی روانگردان است اثرمخرب مغزی-رفتاری آن ضعیف است((khorasandccc.ir
نیکوتین عنصری فعال واعتیاد آوراست و یکی ازپرمصرف ترین داروهای روانگردان جهان محسوب می شود. درهر سیگار ۱۰ میلی گرم از سم نیکوتین وجود دارد که موقع استعمال آن فقط ۱ میلی گرم آن جذب بدن می شود وبقیه یا می سوزد یا وارد هوا می شود ، که۶۰ میلی گرم آن یک شخص بالغ و۱۰ میلی گرم آن یک کودک را می کشد((khorasandccc.ir.
آثارنیکوتین بررفتار:نیکوتین را می توان به شیوه های مختلفی به کاربرد،اما دودکردن آن رایجترین مسیرکاربری می باشد.نیکوتین به سرعت جذب دستگاه گردش خون می شود ومی تواندغلظت خون را به سرعت افزایش می دهد و ظرف مدت ۷ ثانیه وارد مغز می شود ((khorasandccc.ir.
این ماده ی مخدرمی تواند آثارپیچیده ومخربی بردستگاه عصبی مرکزی و محیطی داشته باشد وهم به صورت محرک رفتاروهمینطوربه صورت یک عامل کند ساز رفتارعمل کند. دربررسی آثاررفتاری سیگار کشیدن،افراد می گویند آن ها به دلیل آثار تحریک کننده و آرام کننده ی نیکوتین سیگارمی کشند.
البته چنانکه پیش تر ذکر شد، کاهش رفتارهای مقاومتی یکی ازاثرات اصلی سیگار کشیدن است.
نظریه های وابستگی به نیکوتین:عوامل اجتماعی درمصرف سیگاراثردارد.فشارهمسالان،سرمشقگیری ازوالدین وامتحان کردن می تواند به شروع این رفتارها کمک کند. زمانیکه این عادت شکل گرفت،عوامل دیگری که به آثاررفتاری خود نیکوتین مربوط می شود به نگهداری این رفتارها کمک خواهد کرد((khorasandccc.ir.
درپژوهش دارویی، نیکوتین را با ۵ داروی دیگرمقایسه کرده اند.محققان نیکوتین راازنظرمسمومیتی که ایجاد می کند ضعیفترین ولی ازنظرمیزان وابستگی قویترین به شمارآورده اند ( khorasandccc.ir).
اگربرخی ازملاکهای اصلی برای اختلال وابستگی به داروها را مرور کنیم، سیگار کشیدن این ملاکها را درافراد مصرف کننده برآورده می کند.مصرف بی اختیار،درگیری شدید همراه با مصرف، نگرانی شدید درباره ی مصون ماندن وگرایش شدید به بازگشت بعد ازترک آن، سه الگوی رفتاری درمصرف سیگار محسوب می شود((khorasandccc.ir.
به خاطرآثار لذت بخش وملایمی که درمصرف نیکوتین وجود دارد، و به دلیل تسکین حالتهای روانی منفی وبهترعمل کردن روزمره،مصرف آن با وجودآگاهی ازخطرات سیگار کشیدن،همچنان درجوامع بالا می باشد وبرای افرادی با مشکلات فراوان درزندگی یکی ازعوامل فرارازواقعیت محسوب میشود
رایجترین نشانه های ترک سیگارعبا رتند از: تحریک پذیری، اضطراب،بی قراری، اختلال درتمرکز ،اشتیاق شدید به توتون، سردرد، خواب آلودگی،بیخوابی، پرخاشگری و… ((khorasandccc.ir.
دریکی ازدانشگاههای شیکاگو، مطالعه ای مربوط به ارتباط بین سیگارکشیدن مادران درحین دوران بارداری وبسیاری ازمشکلات رفتاری کودکان زودرس انجام شد.درطی این بررسی دانشمندان متوجه شدند که آن دسته ازکودکانی که دردوران بارداری مادر،درمعرض دود سیگار قرارگرفته اند ،۱۲برابر بیشتر از کودکانی که درمعرض دود سیگار نبوده اند مشکلات رفتاری داشتند( لوین،۲۰۰۶) .
یکی ازاین محققان می گوید : الگوهای نابهنجاررفتاری درکودکانی که درمعرض این آلودگیها بوده اند حتی دردوران نوجوانی وجوانی،درمقایسه با کودکان دیگربسیارقابل تشخیص وقابل ملاحظه می باشد.
دریک تحقیق،محققان ۹۳ کودک بین ۱تا۲سال را بررسی کردند.ازبین این تعداد ۴۴ نفرازاین کودکان دردوران قبل ازتولد، درمعرض دود سیگارقرارداشته اند و نیمی ازمادران این کودکان روزانه بیش از نیمی ازبسته سیگاررامصرف می کردند. رفتارهای این دسته ازکودکان با یکدیگر مقایسه شد.کودکانی که به صورت خانوادگی درمعرض دود سیگار قرارداشتند، الگوهای رفتاری متفاوت ومشخصی را ازخود نشان می دادند. البته این مسئله شامل تمام این کودکان نمی شد وبرخی ازآنها رفتارهای نرمالی ازخود نشان می دادند ( لوین،۲۰۰۶)
اما نکته ای که دانشمندان ازاین تحقیقات متوجه شدند این بود که، رفتارکودکانی که درمعرض آلودگی بودند، نسبت به کودکانی با وضعیت متعادلتر، دربین ماه های ۱۸و۲۴ زندگی دچاراختلالات بیشتری بود ( لوین،۲۰۰۶)
البته قبل ازاین آزمایش، دانشمندان ارتباط بین سیگارکشیدن والدین ومشکلات اجتماعی کودکان آنهارا دربزرگسالی از قبیل رفتارهای خشونت آمیز و پرخطر پیدا کرده بودند.
دریک تحقیق مشابه، رابطه سیگارکشیدن مادردردوران بارداری و رفتارهای ضداجتماعی پسران آنها بررسی شد.پسرانی که مادران آنها دردوران بارداری سیگارمی کشیدند درمقایسه با پسرانی که مادران سیگاری نداشتند یا حداقل دردوران بارداری ازمصرف سیگارپرهیزمی کردند، احتمال بیشتری برای بروز رفتارهای بزهکارانه داشتند ( لوین،۲۰۰۶) .
علاوه براینکه سیگار کشیدن والدین یک عامل خطرسازو یک مسبب برای این گونه رفتارها درنظرگرفته می شود ، هنوزمطالعات زیادی برای تائید یا رد این مسئله درحال انجام است.
یکی ازدانشمندانی که مرکز روانپزشکی شیکاگورا تاسیس کرده است ودرحال تحقیق برروی کودکان و نوجوانان می باشد دراین باره می گوید: مدارک زیادی درحال جمع آوری است که ریشه ی بسیاری ازبیماری های رفتاری از جمله از هم گسیختگی رفتاری را بیان می کند ( لوین،۲۰۰۶) .
سیگار کشیدن ممکن است ما را به تفکر درباره چگونگی تاثیراین عوامل، برروی بخش های مختلف مغز وچگونگی ارتباط آن ها با استعداد ذاتی کودک وخطراتی که بعد ازتولد کودک اورا تهدید می کند وادارکند. درطی تحقیق این دانشمند یک گروه ۴۴۸ نفری ازپسران جوان انتخاب شدند.این مطالعه دراوایل تولد آغازشد و درفواصل شش ماهه وبه مدت ۴سال ادامه یافت وبعد ازآن درفاصله ی یک سال تا سن ۱۹سالگی ادامه یافت. مادران این پسران به دو گروه تقسیم شدند، یک گروه ازآن ها در دوران بارداری خود هرگزسیگارنکشیده بودند یا به ندرت آن را مصرف می کردند،دسته ی دیگر روزانه به
استعمال سیگارمی پرداختند. پسرانی که مادرانشان سیگارمصرف می کردند،علاوه براین موردعوامل دیگری ازقبیل تحصیلات پائین مادر، مصرف الکل توسط مادرو یا استفاده زیاد ازتنبیه فیزیکی برای برای روی آوردنشان به رفتارهای بزهکارانه وجود داشت ( لوین،۲۰۰۶).
محققان رفتارهای بزهکارانانه را به دو گروه تقسیم کردند. گروهی که درجه ی ضعیفتری ازاین رفتارها را نشان می دادند، مثل دزدی ازکیف پول والدین و یا دزدیدن اجناس کوچک ازمغازه ها، و گروه دیگربا درجه شدید این رفتارها که شامل حمله به افراد ،حمل سلاح وجرائم بسیارشدید بزهکارانه می باشد.( لوین،۲۰۰۶).
درمورد سطح خفیف آن، تفاوت سنی خاصی بین کودکانی که دردوران جنینی درمعرض دود سیگاربودند با کودکان دیگروجود ندارد. اما درمورد تخلفات سنگین تر، کودکانی که دردوران جنینی درمعرض دود سیگاربوده اند، این تخلفات را نسبت به کودکان دیگردرسنین پائین تری(سن۱۳سالگی بجای۱۵سالگی)شروع خواهند کرد (لوین،۲۰۰۶) .
تمام این یافته ها روشن خواهد کرد که سالهای اول زندگی به چه میزان درشناسایی رفتارهای نابهنجارروانی و بالینی اهمیت دارد.
یکی ازمحققان می گوید : یافته های بسیاری وجود دارد که بتوان بسیاری ازمشکلات رفتاری کودکان را قبل ازتولد آن ها درمان کرد. به گفته ی این دانشمند، رفتارهای نابهنجار دارای چندین بعد می باشد
که شامل تهاجم ، خشونت،شکستن قوانین، وعدم مهارتهای اجتماعی است ( لوین،۲۰۰۶) .
محققان همچنین مشاهده کردند، کودکانی که درمعرض آلودگی دود سیگارقرارداشتند، نسبت به کودکان دیگردارای مهارتهای اجتماعی ضعیفتری می باشند،ولی لزوما دارای رفتارهای خشونت آمیزبیشتری نسبت به آن ها نخواهند بود. این مسئله اهمیت دارد ، زیرا ابعاد مختلف رفتارهای نابهنجار درسطوح مختلفی ازمغزعملکردشان منعکس می شود. مطالعات نشان داده است که میزان سیگارکشیدن دردوره بارداری با شدت ومدت مشکلات رفتاری کودکان رابطه دارد ( لوین،۲۰۰۶).
البته این محقق این مسئله را با احتیاط بیان می کند و می گوید : این ثابت نمی کند که سیگارکشیدن دردوران بارداری حتما سبب بروزمشکلات رفتاری درکودکان خواهد شد. این مسئله فقط ما را یک قدم به جلوخواهد برد تا بفهمیم، آیا سیگارکشیدن دردوران بارداری سبب بروزچه مشکلاتی درآینده کودک خواهد شد؟ این مطالعات زمینه را برای مطالعات بعدی فراهم خواهد کرد تا درزمینه های مربوط به رفتار،شخصیت وشناسایی نواحی خاصی ازمغزکه درمعرض آلودگی قرارگرفته اند کارشود.
مشکلات رفتاری این دسته ازکودکان اغلب موجب درد ورنج زیادی برای خود اونیزخواهد شد وتمام این مسائل بیان می کند که تشخیص زود هنگام مشکلات وکمک به پیشگیری آنها ازاهمیت زیادی بر- خورداراست .همانطورکه گفته شد، رابطه مستقیمی بین سیگارکشیدن مادروبروزرفتارهای نابهنجاراجتماعی کودکان وجود دارد، ولی لزوما تنها عامل آن نخواهد بود.
مطالعه درمورد مکانیسمهای زیستی سیگار کشیدن هنوزدرمراحل ابتدائی است.آزمایشاتی که برروی جانوران انجام شده، نشان داده است که گیرنده های نیکوتینی می تواند رشد مغزجنین را مختل و پیام رسانهای شیمیایی ازقبیل نوراپی نفرین (درگذشته به آن آدرنالین گفته می شد.)،دوپامین وسروتونین را دچارآسیب کند ( sheknows.com ).
پلی کلرید بی فنیل، مخلوطی ازمواد شیمیایی منحصربه فرد است.ترکیبات PCB به وسیله ی اتصال اتم های کربنی به مولکول بی فنیل به وجود می آید.
این ماده مدت ها است که تولید آن درایالات متحده آمریکا متوقف شده است،اما با این وجود مقدارقابل ملاحظه ای ازآن هنوزهم در محیط زیست یافت می شود. این ماده تاثیرات جسمی و روحی زیادی برانسان می گذارد. تاثیرات جسمی آن شامل، ایجاد جوش های پوستی درافراد بزرگسال و تغییراتی دررفتار سیستم عصبی کودکان می باشد. تاثیرات این ماده تنها محدود به انسان نمی شود وبرروی حیوانات هم تاثیرگذاراست، وباعث تغییرات رفتاری شدیدی درآن ها می شود که تحقیقات دراین زمینه همچنان ادامه دارد.
PCB درطبیعت به صورت مایع یا جامد شفاف زردرنگ یافت می شود.مقداری ازآن وقتی درمعرض هوا قرارمی گیرد تبخیرمی شود.متاسفانه این ماده را نمی توان ازطریق بویایی یا چشایی تشخیص داد
تا بتوان ازآن اجتناب کرد( electric-safety.blog spot.com ). نام تجاری آن درایالات متحده که با این نام شناخته می شود آکلر است.
کاربرد آن در صنعت، به عنوان خنک کننده وروان سازترانسفورماتورها، خازن ها و دیگرتجهیزات الکتریکی می باشد.ولی تولید آن درسال۱۹۹۷به دلیل اثرات زیانبارآن درایالات متحده متوقف گردید،اما براساس تحقیقات به عمل آمده، مقدارباقی مانده آن درطبیعت اثرات زیانبار خود را برانسان ودیگرموجودات اعمال می کند.
حال این سوال مطرح می شود که چه اتفاقی خواهد افتاد زمانی که PCB وارد محیط زیست شود؟
PCB درزمان تولید ومصرف وارد آب،هوا وهمچنین خاک می شود.این ماده به مقدارکمی درآب قابل تجزیه می باشد، ولی قسمت عمده ی آن بربدن موجودات ذره بینی عمق آب و رسوبات خواهد چسبید.
این ماده توسط موجودات ذره بینی وماهی ها درآب ویا موجوداتی که ازاین آبها تغذیه می کنند، گرفته می شود و می تواند در بدن ماهی ها و پستانداران دریایی انباشته شود.
چگونه ممکن است درمعرض PCB قراربگیریم؟ انسان ازراههای گوناگونی درمعرض این ماده خطرناک قرارمی گیرد.ازجمله این راهها می توان به استفاده ازلامپهای روشنایی فلورسانت ودستگاه های الکتریکی اشاره کرد.همچنین ازطریق غذایی که مصرف می کنیم که عمده ی آن گوشت ماهی ولبنیات است، این ماده وارد بدن می شود. تنفس هوای آلوده نزدیک به مکان های آلوده به این ماده و نوشیدن آب هایی که به PCBآلوده شده اند هم ازجمله راه هایی هستند که این ماده خطرناک می تواند وارد بدن شود ( electric-safety.blog spot.com ).
همین طورکه گفته شد، PCB تاثیرات مخرب زیادی را بررفتاربه خصوص کودکان خواهد داشت که در این جا به ذکر آن خواهیم پرداخت.
تاثیرات PCB بررفتا رکودکان چگونه خواهد بود؟ درطی تحقیقاتی که به عمل آمده مشخص شده است، آن دسته ازبچه هایی که زمانی رابه طورنسبی درمعرض سطوح بالای PCB موجود درمحیط بوده اند یا ازمقادیرزیاد ماهی آلوده به این ماده سمی استفاده کرده اند ازنظروزنی، کم وزنترازکودکان ازکودکان هم سن و سال خود که درمعرض این آلودگی به میزان کمتری قرار گرفته و یا به کلی ازآن دور بوده اند می باشند ( electric-safety.blog spot.com ).
برروی رفتارهای این کودکان مطالعاتی انجام شده و مشخص شده است که این کودکان ازنظررفتاری نسبت به کودکان دیگرتغییرات محسوسی را نشان می دهند. این کودکان را دربرابرمحرکهای مختلفی قرار دادند، البته این محرک ها تقریبا پاسخ مشخصی را می طلبیدند اما این کودکان به این محرک هاپاسخ های غیرعادی می دادند.علاوه براین،مشکلات مهارتی زیادی ازجمله مشکلات حرکتی،گفتاری وشناختی زیادی دراین کودکان دیده می شد.تغییرات خلق وخو دراین کودکان کاملامشخص بود،حافظه کوتاه مدت این کودکان بمدت نسبتا زیادی کاهش پیدا کرد واین کودکان درآزمونهای شخصیت وهوش ناموفق تر از دیگران عمل می کردند( electric-safety.blog spot.com ).
البته گزارشاتی مبنی برنقایص مادرزادی، که به سبب قرار گرفتن درمعرض PCB حادث می شود و رابطه ی آن با اثراتی که برسلامتی بزرگسالان دارد وجود ندارد. چیزی که مطالعات امروزه آنرا به خوبی مشخص کرده است، این است که بیشترین روش احتمالی که کودکان را درمعرض PCB قرار می دهد استفاده از شیر مادر است ( electric-safety.blog spot.com ).
سرب و پلی کلرید بی فنیل هردومی توانند سبب کاهش کیفیت هوش ورفتارهای نرمال کودکانی که درمعرض این دو ماده سمی قرار می گیرند شوند.
دانشمندان ازرت ها، برای ارزیابی وپی بردن به مکانیسمهای تاثیرگذاری این دوماده استفاده کرده اند.
و سپس تغییرات رفتاری این حیوانات را با کودکان آلوده به این سموم مقایسه کرده اند.
LTP(Long- term potention) یک ابزاراندازه گیری الکتروکاردیوگرافی، برای اندازه گیری توانایی تشخیص می باشد. دانشمندان تاثیرات این دو ماده را بر روی مغز جنین متولد نشده که بسیار نسبت به این مواد حساس می باشد بررسی کردند ( کارپروهمکاران، ۲۰۰۴). به این ترتیب که تکه هایی ازمغز را ازدو سطح درهیپوکامپوس جداسازی کردند و تاثیر این دو ماده را براین نواحی مورد آزمایش قراردادند.نتایج نشان داد که هردواین مواد تواناییهای شناختی را درسطح(CA1 )درحیوانات ۳۰ و۶۰ روزه کاهش دادند، ولی درسطح CA3)) فقط درحیوانات ۳۰ روزه این توانایی کاهش شدید داشت.اما نه سرب ونه PCB،هیچکدام اساس انتقالات سمپاتیکی را درکشش های با تحریک کم تغییرندادند. درغلظت های بالا هم این دو ماده تاثیرات مشابهی اعمال کردند (کارپروهمکاران، ۲۰۰۴).
درنهایت این آزمایش نشان داد، این دو ماده با اینکه دو ترکیب کاملا متفاوتی می باشند، ولی تاثیرات مشابهی بر مغز اعمال می کنند وعمده ی این تاثیرات فارماکولوژیکی و رشدی می باشد.
مطالعات رفتاری دررتهایی که از طریق خوردن ماهی آلوده به این سموم آلوده شده بودند، بیش فعالی وکاهش هدفمندی درعملکردها را نسبت به گروه شاهد نشان داد( ا.کارپر، ۲۰۰۴)، ومشخص کرد که این مواد تاثیر مشابهی بررفتار و سیستم سمپاتیکی اعمال می کند، واحتمال این که این دو ماده دارای ترکیباتی باشند که از طریق یک مکانیسم مشابه عمل می کنند وجود دارد (کارپروهمکاران، ۲۰۰۴).
فهرست مطالب
بخش اول : آب و خواص آن
1-1- موجودیت آب........................ ........................................................................................1
1-2- منابع آب.........................................................................................................................1
1-2-1- آبهای سطحی............................................................................................................2
1-2-2- آبهای زیر زمینی......................................................................................................2
1-3- خواص آبهای آشامیدنی..............................................................................................2
1-3-1- خواص فیزیکی آب...................................................................................................2
1-3-2- خواص شیمیایی آب................................................................................................3
1-4- سختی آب.......................................................................................................................3
بخش دوم: آب در صنایع غذایی...............................................................................................................4
2-1- مصرف آب در صنایع غذایی ....................................................................................4
2-1-1- آلودگیهای ناشی از مصرف آب در فرآیندهای صنعتی ..................................4
2-3- جنبه های تاریخی مصرف صنعتی آب ...................................................................5
2-3-1- میزان مصرف صنعتی آب در ایران ....................................................................6
2-4- مزایای حاصل از کاهش مصرف آب ........................................................................6
2-4-1- استفاده مجدد آب ...................................................................................................6
2-4-2- بازچرخش یا ریسایکلینگ .....................................................................................6
2-5- انواع مصارف آب در صنایع غذایی ..........................................................................7
2-5-1- آب خنک سازی ..........................................................................................................8
2-5-1-1- انواع سیستم های خنک سازی .........................................................................8
بخش سوم: انواع فاضلاب صنایع غذایی ..........................................................................................10
3-1- ویژگیهای فاضلاب صنایع غذایی .......................................................................10
3-1-1- صنایع تولید قند وشکر ...................................................................................11
3-1-2- صنایع تولید کمپوت وکنسرو ............................................................... .......12
3-1-3- صنایع نوشابه سازی .....................................................................................12
3-1-4 صنایع لبنیاتی ....................................................................................................12
3-1-5- صنعت تولید روغن نباتی ..............................................................................13
3-1-6- کشتازگاهها ومجتمعهای تولید گوشت .........................................................14
3-2- لزوم تصفیه فاضلاب صنایع غذایی .................................................................15
3-2-1- اثرات دفع فاضلاب صنایع غذایی به آبهای پذیرنده .................................15
3-2-1-1- مواد معلق ....................................................................................................16
3-2-1-2- املاح معدنی محلول ....................................................................................16
3-2-1-3- مواد آلی محلول ...........................................................................................16
3-2-1-4- اسیدها وقلیاها ............................................................................................16
3-2-1-5- مواد تولید کننده کف .................................................................................17
3-2-1-6- رنگ ...............................................................................................................17
3-2-1-7- آلودگیهای حرارتی .....................................................................................17
3-2-1-8- میکروارگانیسم ها .....................................................................................17
3-2-1-9- مواد شناور .................................................................................................18
3-3- استراتژی تصفیه ودفع فضولات صنعتی ......................................................18
3-3-1- تخلیه فاضلاب صنعتی به فاضلابروی شهری .........................................18
3-3-1-1- ملاحظات اختصاصی فاضلاب جهت تخلیه به فاضلاب شهری .........19
3-3-2- تصفیه اختصاصی فاضلاب صنعتی .........................................................20
3-3-3- تصفیه مشترک با صنایع دیگر ..................................................................20
3-3-4- تغییرواصلاح فرآیندهاجهت کاستن از حجم فاضلاب غلظت آلاینده... 20
3-4- فاضلاب بهداشتی صنایع ...................................................................................21
بخش چهارم: روشهای تصفیه فاضلاب صنایع غذایی ................................................................22
4-1- تصفیه فیزیکی ..................................................................................................23
4-1-1- آشغالگیری ...................................................................................................23
4-1-2- دانه گیری ......................................................................................................23
4-1-4- شناورسازی .................................................................................................24
4-1-5- حوضهای متعادل کننده یا یکنواخت ساز ...............................................24
4-2- تصفیه شیمیایی ...............................................................................................26
.....................................................................................................26. ph4-2-1- تنظیم
4-2-2- اکسیداسیون مواد آلی مقاوم ....................................................................26
4-2-3- گند زدایی .....................................................................................................26
4-2-4- انعقاد و لخته سازی ..................................................................................27
4-2- جذب سطحی مواد آلی محلول و مقاوم .......................................................27
4-3- تصفیه بیولوژیکی .........................................................................................27
4-3-1- اصلاحات رایج در تصفیه فاضلاب .......................................................28
.......................................................................................................28BOD 4-3-1-1-
........................................................................................................28COD4-3-1-2-
..........................................................................................................29TSS4-3-1-3-
.......................................................................................................29TDS4-3-1-4-
4-3-2- اصلاحات رایج در راهبری تصفیه خانه................................................29
4-3-2-1- زمان ماند هیدرولیکی...........................................................................29
4-3-2-2- زمان ماند میکروبی...............................................................................29
...................................................................................................30MLSS4-3-2-3-
........................................................................................................30FM4-3-2-4-
4-3-3- تصفیه هوازی فاضلاب.............................................................................30
4-3-3-1- تخلیه به آبهای طبیعی.........................................................................31
4-3-3-2- کاربرد فاضلاب در زمین.........................................................................32
4-3-3-3- برکه های تثبیت......................................................................................33
4-3-3-3-1- برکه های بی هوازی..........................................................................34
4-3-3-3-2- برکه های اختیاری.............................................................................35
4-3-3-3-3- برکه های هوازی................................................................................35
4-3-3-3-4- برکه های تکمیلی...............................................................................35
4-3-3-3-5- برکه های هوادهی.............................................................................35
4-3-3-4- صافی چکنده...........................................................................................36
4-3-3-5- تماس دهنده های بیولوژیکی چرخان.................................................37
4-3-3-6- سیستم لجن فعال...................................................................................37
4-3-4- روشهای بی هوازی تصفیه فاضلاب صنایع غذایی............................39
4-3-5- انواع سیستم های بی هوازی تصفیه فاضلاب.....................................39
4-3-5-1- سپتیک تانک...........................................................................................42
4-3-5-2- راکتور بی هوازی با بستر لجن رو به بالا.......................................44
4-3-5-3- صافی بی هوازی...................................................................................44
بخش پنجم: راهبری تصفیه خانه های فاضلاب صنایع غذایی.............................................46
5-1- علل عدم موفقیت تصفیه خانه های فاضلاب صنایع غذایی...................46
5-2- فاکتورهای موثر در راهبری تصفیه خانه های فاضلاب صنایع غذایی 47
5-2-1- شدت آلودگی فاضلاب خام.......................................................................47
5-2-2- مواد مغذی یا نوترینت ها....................................................................... 48
5-2-2-1- بالکینگ.................................................................................................. 48
...................................................................................49 5-2-3- اکسیژن محلول
5-2-4- زمان ماند....................................................................................................50
.............................................................................................................51ph5-2-5-
5-2-6- سمیت..........................................................................................................51
5-2-7- دما................................................................................................................52
5-2-8- اختلاط.........................................................................................................53
5-2-9- میزان جریان ورودی..............................................................................54
5-3- پایستن فرآیند...............................................................................................54
5-3-1- شاخصهای بصری...................................................................................54
5-4- شاخصهای آزمایشی ....................................................................................58
5-5- مشکلات سیستم های لجن فعال و رفع آنها..............................................59
5-5-1- روشهای کلی تشخیص مشکلات............................................................59
..........................................................................................60 BOD 5-5-2- حذف کم
5-5-2-1- حذف بارهای آلی .................................................................................61
5-5-2-2- مواد سمی یا بازدارنده..........................................................................62
5-5-2-3- دماهای پایین..........................................................................................62
افزایش زمان ماند هیدرولیکی.................................................................................63
.......................................................................................................63MLVSS افزایش
......................................................................................63 نامناسب PH 5-5-2-4-
5-5-2-5- زمان هوادهی ناکافی.............................................................................64
..................................................................................64 ناکافیMLVSS5-5-2-6-
منابع........................................................................................................................... 66
بعد از اکسیژن جهت ادامه ی زندگی، آب از جمله اساسی ترین و اجتناب ناپذیرترین ملزومات زندگی تلقی می گردد. ولی متاسفانه دسترسی به آب سالم و گوارا و دور از آلودگی، در مسیر حرکت و حتی در محل اقامت، همواره امکان پذیر نیست.
آب ناسالم ممکن است بیماری های ویروسی مثل هپاتیت A و E، فلجاطفال، اسهالهای ناشی از روتاویروسها یا ویروس های روده ای( که بهخصوص در نوزادان و کودکان امکان انتقال بیماریهای مختلف از طریق آب آلوده بسیار بالا می باشد)، یا بیماری های باکتریایی مثل تب تیفوئید ، اسهال خونی باسیلی، اسهال ناشی از ECOLI و حتی وبا ، و یا تک یاختههایی مثل آمیب، ژیاردیا و انگلهایی مثل کرم قلابدار، کیست هیداتیک، کرم کدو و کرم نواری را به مصرف کنندگان بی احتیاط و ناآگاه منتقل سازد.
علاوه بر آلودگیهای فوق الذکر، اغلب آبهای قابل دسترس در مسیر حرکت، ممکن است حاوی مواد سمی و شیمیایی ناشی از زبالههای صنعتی و کشاورزی باشند. موادی مانند سیانیدها، انواع فلزات سنگین از جمله سرب، کادمیوم، جیوه، عوامل نیتروژنی، مواد بی رنگ کننده ی سولفیدها، آمونیاک، زیستکشهای آلی و دهها موارد دیگر نیز هستند که برای مصرف کنندگان بسیار زیانبار و بیماری زا می باشند.
طلاعات مختصری پیرامون آب آشامیدنی و دستگاه نوظهور
تکنیک نوظهور تصفیه آب آشامیدنی بدون استفاده از مواد شیمیائی و فیلتر
به موازات شناخت اهمیت آب برای سلامتی، مصرف آب آشامیدنی در سال های اخیر بیشتر شده. همزمان با آن مصرف کنندگان بطور روز افزون آب آشامیدنی در بسته بندی خریداری می کنند که در مقایسه بسیار گران تمام می شود.